Τα Αλλεργικά τεστ είναι ειδικά διαγνωστικά εργαλεία με τα οποία ανακτώνται ακριβείς πληροφορίες για τη διάγνωση και κατ’επέκταση για τη θεραπεία-αντιμετώπιση  ενός ή και περισσοτέρων αλλεργικών νοσημάτων. Εντοπίζουν αντιδράσεις υπερευαισθησίας σε συγκεκριμένες ουσίες, ονομαζόμενες αλλεργιογόνα. Τα αλλεργιογόνα είναι συνήθως τροφές, φάρμακα, δηλητήρια υμενοπτέρων ή κοινά αεροαλλεργιογόνα όπως σκόνη, μούχλα ή γύρεις.

“Δεν υπάρχει ένα μόνο αλλεργικό τεστ. Αναλόγα με την αλλεργία που διερευνάται, χρησιμοποιείται και το κατάλληλο τεστ”

Υπάρχουν διάφοροι τύποι αλλεργικών τεστ. Οι πιο συνηθισμένοι είναι:

Οι δερματικές δοκιμασίες περιλαμβάνουν την εισαγωγή μιας μικρής ποσότητας του αλλεργιογόνου κάτω από το δέρμα του ασθενούς και την αξιολόγηση της αντίδρασης του δέρματος σε αυτό το αλλεργιογόνο.

Οι αιματολογικές δοκιμασίες περιλαμβάνουν την ανίχνευση των αντισωμάτων IgE στο αίμα του ασθενούς σε απάντηση σε συγκεκριμένα αλλεργιογόνα. Γίνονται με την  απλή διαδικασία αιμοληψίας και μπορούν να διαγνώσουν το εκάστοτε αλλεργιογόνο το οποίο θεωρεί υπεύθυνο ο αλλεργιολόγος. Συνήθως αξιολογούνται παράλληλα με τα αποτελέσματα των δερματικών δοκιμασιών. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν και περισσότερο εξειδικευμένες αιματολογικές εξετάσεις, με την αναζήτηση ανασυνδυασμένων αλλεργιογόνων (components).

Οι δοκιμασίες πρόκλησης αφορούν συνήθως την τροφική και φαρμακευτική αλλεργία. Κατά τη δοκιμασία πρόκλησης δίνεται στον ασθενή συγκεκριμένη ουσία σε συγκεκριμένη ποσότητα (συνήθως τρόφιμο ή φάρμακο) ώστε να διαπιστωθεί αντίδραση ή ανοχή. Τα τεστ πρόκλησης εκτελούνται μόνο σε ελεγχόμενο περιβάλλον και πάντα την άμεση επίβλεψη ενός αλλεργιολόγου.

Δερματικές δοκιμασίες:

Δερματικές δοκιμασίες δια νυγμού - Skin prick test, μια ανώδυνη διαδικασία κατά την οποία τα αλλεργιογόνα που θέλουμε να ελέγξουμε τοποθετούνται σε υγρή μορφή (εκχυλίσματα) στο δέρμα και ο αλλεργιολόγος με τη βοήθεια μιας μικρής βελόνας τα περνάει από την επιδερμίδα του ασθενούς. Υπάρχουν και τα Prick to prick tests κυρίως για έλεγχο τροφικής αλλεργίας, κατά τα οποία νύσσεται το τρόφιμο αυτούσιο και έπειτα το δέρμα.

Ενδοδερμικές Δοκιμασίες - Intradermal test (IDT), κατά τις οποίες μια μικρή ποσότητα αλλεργιογόνου εισέρχεται μέσα στο δέρμα με μια σύριγγα.

Δοκιμασίες επικόλλησης - Patch test: Κατά τη διάρκεια αυτού του τεστ, ένας μικρός αριθμός αλλεργιογόνων μέσω ειδικού αυτοκόλλητου δέρματος τοποθετείται στην πλάτη του ασθενούς και αυτό αφήνεται να δράσει για 48-72 ώρες. Ο έλεγχος αφορά αλλεργιογόνες ουσίες που βρίσκονται σε υλικά του περιβάλλοντος και εμπορικά προϊόντα της καθημερινής χρήσης με τις οποίες έρχεται σε επαφή ο ασθενής.Η πλήρης διαδικασία του ελέγχου (εφαρμογή – ανάγνωση αποτελεσμάτων) είναι ανώδυνη και διαρκεί συνολικά διάστημα πέντε ημερών.

Οι ασθενείς συνήθως όταν αναφέρονται στα αλλεργικά τεστ εννοούν τις δερματικές δοκιμασίες δια νυγμού.

Οι δερματικές δοκιμασίες δια νυγμού είναι ένα εξαιρετικά χρήσιμο, απλό στη διενέργεια και ασφαλές διαγνωστικό εργαλείο για τα αλλεργικά νοσήματα. Στις περιπτώσεις που αξιολογούνται σωστά, μπορούν να οδηγήσουν τη διάγνωση των αλλεργικών νοσημάτων και να θέσουν τα θεμέλια για την κατάλληλη θεραπεία τους.

Η εξέταση είναι ανώδυνη.

Δεν χρειάζεται καμία προετοιμασία, πέρα από την αποφυγή συγκεκριμένων φαρμάκων, κυρίως αντισταμινικών.

Στις δερματικές δοκιμασίες δια νυγμού, ο Αλλεργιολόγος τοποθετεί στο αντιβράχιο του ασθενούς μικρή ποσότητα από  εμπορικά εκχυλίσματα αλλεργιογόνων. Εν συνεχεία, διενεργεί ένα νυγμό διαμέσου αυτής, προκειμένου το αλλεργιογόνο να διαπεράσει την εξωτερική επιφάνεια της επιδερμίδας.

Εάν ο ασθενής είναι ευαισθητοποιημένος σε ένα αλλεργιογόνο, θα εμφανιστεί μέσα σε λίγα λεπτά στο σημείο του νυγμού τοπική αντίδραση. Η αντίδραση αυτή συνήθως περιλαμβάνει μία μικρή διόγκωση (πομφός), που περιβάλλεται από μια ερυθρότητα (ερύθημα) και συνοδεύεται από φαγούρα (κνησμό). Συνολικά, η αντίδραση ενός αλλεργικού τεστ θυμίζει συχνά αντίδραση ενός τσιμπήματος κουνουπιού.

Μετά από 15-20 λεπτά «διαβάζεται» το αποτέλεσμα, δηλαδή η αντίδραση που έχει προκληθεί στο δέρμα.

Τα αποτελέσματα των Δερματικών Αλλεργικών Tests δίνονται άμεσα.

Οι βασικοί περιορισμοί πριν τη διενέργεια αλλεργικών τεστ αφορούν συνήθως φάρμακα, τα οποία ο ασθενείς λαμβάνει για άλλες παθήσεις.

Τα συχνότερα εμπλεκόμενα φάρμακα είναι τα: 

“ Ενημερώστε τον Αλλεργιολόγο σας για τα φάρμακα που παίρνετε πριν υποβληθείτε σε δερματικές δοκιμασίες.”

Ένα θετικό δερματικό τεστ δείχνει ευαισθητοποίηση του ασθενούς στο συγκεκριμένο αλλεργιογόνο. Ευαισθητοποίηση σημαίνει ανάπτυξη ειδικών αντισωμάτων έναντι του αλλεργιογόνου, δηλαδή το ανοσοποιητικό είναι έτοιμο να αντιδράσει όταν έλθει σε επαφή με το αλλεργιογόνο, κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. Δεν σημαίνει όμως απαραίτητα και κλινική έκφραση της αλλεργίας με συμπτώματα. Για αυτό πάντοτε το αποτέλεσμα των δερματικών δοκιμασιών θα πρέπει να αξιολογείται με βάση το ιστορικό του ασθενούς.

Ένα θετικό δερματικό τεστ δείχνει ευαισθητοποίηση του ασθενούς στο συγκεκριμένο αλλεργιογόνο. Ευαισθητοποίηση σημαίνει ανάπτυξη ειδικών αντισωμάτων έναντι του αλλεργιογόνου, δηλαδή το ανοσοποιητικό είναι έτοιμο να αντιδράσει όταν έλθει σε επαφή με το αλλεργιογόνο, κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. Δεν σημαίνει όμως απαραίτητα και κλινική έκφραση της αλλεργίας με συμπτώματα. Για αυτό πάντοτε το αποτέλεσμα των δερματικών δοκιμασιών θα πρέπει να αξιολογείται με βάση το ιστορικό του ασθενούς.