Η τροφική αλλεργία και η τροφική δυσανεξία είναι δύο διαφορετικές καταστάσεις που σχετίζονται με τη διατροφή και μπορούν να προκαλέσουν ανεπιθύμητες αντιδράσεις στον οργανισμό. Ενώ η τροφική αλλεργία είναι μια αντίδραση υπερευαισθησίας του ανοσοποιητικού συστήματος σε μια συγκεκριμένη τροφή, η τροφική δυσανεξία αφορά συνήθως την αδυναμία του οργανισμού να επεξεργαστεί ή να απορροφήσει σωστά ορισμένα συστατικά τροφής.

Η τροφική αλλεργία είναι μια αντίδραση του ανοσοποιητικού σας συστήματος όταν λανθασμένα αντιμετωπίζει ως απειλή τις πρωτεΐνες που βρίσκονται στα τρόφιμα και μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα αλλεργίας. Είναι πιο συχνή σε παιδιά, αλλά μπορεί να επηρεάσει και ενήλικες. Οι συνηθέστερες τροφές που προκαλούν αλλεργικές αντιδράσεις είναι το γάλα, η σόγια, τα αυγά, τα φιστίκια, οι ξηροί καρποί, και τα θαλασσινά.

Οι αλλεργικές αντιδράσεις μπορεί να είναι άμεσου τύπου, δηλαδή εμφανιζόμενες άμεσα μετά τη λήψη της υπεύθυνης τροφής ή επιβραδυνόμενου τύπου, δηλαδή εμφανιζόμενες καθυστερημένα σε σχέση με τη λήψη της τροφής. Επίσης, μπορεί να είναι ήπιες, με συμπτώματα που αφορούν μόνο το δέρμα όπως κνησμός ή εξανθήματα, αλλά μπορεί επίσης να είναι σοβαρές και απειλητικές για τη ζωή του ατόμου, με εμφάνιση συνδυασμού συμπτωμάτων από διάφορα συστήματα όπως δύσπνοια, διάρροια, κοιλιακό άλγος, έμετος, αναπνευστική ανεπάρκεια μέχρι και αναφυλακτικό σοκ. Γι αυτόν τον λόγο η τροφική αλλεργία θεωρείται πιο σοβαρή από την τροφική δυσανεξία, και είναι σημαντικό να αναζητηθεί άμεση ιατρική περίθαλψη.

Η διάγνωση της τροφικής αλλεργίας γίνεται με βάση το ατομικό ιστορικό του ασθενούς και την εκτέλεση ειδικών εξετάσεων όπως δερματικές δοκιμασίες, αιματολογικές εξετάσεις και δοκιμασίες προκλήσεως. Μετά τη διάγνωση, ο πλέον αποτελεσματικός τρόπος διαχείρισης της τροφικής αλλεργίας είναι η αυστηρή αποφυγή των τροφίμων που προκαλούν την αλλεργία. Για ορισμένες τροφές όπως το γάλα και το αυγό υπάρχουν ειδικές δοκιμασίες απευαισθητοποίησης. Η ανοσοθεραπεία που είναι απόλυτα κατάλληλη για την αναπνευστική αλλεργία και την αλλεργία στα υμενόπτερα, βρίσκεται ακόμα στα πρώτα της βήματα για την τροφική αλλεργία, αλλά με εξαιρετικά ενθαρρυντικά αποτελέσματα.

Αντίθετα, η τροφική δυσανεξία είναι συνήθως πιο ήπια από την τροφική αλλεργία και δεν σχετίζεται με το ανοσοποιητικό σύστημα. Η τροφική δυσανεξία μπορεί να προκαλείται από διάφορους παράγοντες, όπως η έλλειψη ενζύμων που απαιτούνται για την επεξεργασία των τροφίμων, η παρουσία συστατικών που δυσκολεύουν την πέψη τροφίμων ή οι διαταραχές του εντέρου. Συμπτώματα της τροφικής δυσανεξίας μπορεί να περιλαμβάνουν κοιλιακό άλγος, δυσκοιλιότητα, διάρροια, φούσκωμα και καούρα.

Η διάγνωση της τροφικής δυσανεξίας γίνεται συνήθως με βάση το ατομικό ιστορικό του ασθενούς και τη δοκιμασία αποκλεισμού τροφίμων από τη διατροφή του. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να απαιτηθούν εξετάσεις, όπως αιματολογικές.

Η διαχείριση της τροφικής δυσανεξίας μπορεί να περιλαμβάνει την αποφυγή των τροφίμων που προκαλούν τη δυσανεξία, τη λήψη ενζύμων για τη βελτίωση της πέψης, και την αλλαγή της διατροφής για να βελτιώσει τη λειτουργία του εντέρου.